Je onvrede over je werk erkennen is stap één, de verandering realiseren is helaas niet stap twee. De weg naar die verandering heeft vaak veel hindernissen. En die zien we meestal van te voren al liggen. Dat maakt het ook zo lastig om wel tot actie over te gaan.
Dus als je een stok achter de deur nodig hebt om echt aan de slag te gaan met je gevoel van onvrede op je werk, dan ben je niet de enige. Ben je meermaals wel aan iets begonnen, maar liep het steeds uit op niks… dan ben je ook niet de enige. Goeede voornemens zijn doorgaand gedoemd te mislukken.
In de jaren dat ik als loopbaancoach werk, heb ik honderden mensen begeleid in trajecten waarbij de aanleiding vaak heel verschillend was, maar het doel hetzelfde: verandering. Ondanks dat deze trajecten inhoudelijk van elkaar verschilden en de aanleiding ook tijd in het traject opslokte, maar het doel heel erg vergelijkbaar was, hebben de meeste cliënten ook echt iets gemeen met elkaar. En dat is niet het gebrek aan de stok achter de deur. Misschien herken je jezelf daar ook wel in ……
Grootse loopbaanplannen zijn niet zo SMART
Toen ik in 2017 zelf door een operatie niet in staat mijn werk te doen, moest ik mijn cliënten even aan hun lot over laten. Dat was echt geen probleem, zo verzekerd en ze me. We eindigden het laatste gesprek met een lijst met activiteiten en een plan om die periode nuttig te besteden. Zodat ze, ieder voor zich, toch bezig konden blijven met hun eigen doelen. Een aantal cliënten had echt geweldig mooie resultaten geboekt. Maar een deel ook helemaal niet…… Sommigen hadden de maanden anders besteed en verexcuseerde zich daarvoor. ‘Sorry… Er is niks van m’n plannen terecht gekomen. Zo veel voornemens, echt grote plannen, maar geen resultaten’. Om vervolgens hun relaas af te sluiten met een kreet als ‘ik heb jou echt als stok achter de deur nodig, hoor’.
Wat is hier eigenlijk aan de hand? Is er wel echt een stok nodig, of speelt er misschien iets anders? Wat veel mensen met elkaar gemeen hebben is het feit dat ze:
- Te grote doelen stellen
- Te hoge eisen aan zichzelf stellen
- Zich doelen onvoldoende toe-eigenen
- Zichzelf te veel voornemen
- Te snel resultaat verwachten
- Geen helder plan hebben
Dan wordt alles een teleurstelling! En dat helpt niet als je stappen aan het maken bent op onbekend terrein, als je buiten je comfort-zone dingen onderneemt. Dan is juist iedere kleine stap mooi meegenomen en kan je in iedere actie een succes zien. Je leert namelijk enorm veel, ook over jezelf, ontmoet nieuwe mensen, hebt andere gesprekken, komt tot allerlei inzichten, of krijgt kansen die je eerder niet voor mogelijk hield. Dat gebeurt alleen maar als je inziet dat het bereiken van een doel vaak bestaat uit heel veel kleine activiteiten waar je soms maar heel minimaal wat uithaalt. Maar juist die activiteiten dragen ook bij. Bij het realiseren van een verandering gaat om het totaal aan ondernomen acties, de goede en minder succesvolle.
Heb jij een stok achter de deur nodig?
Dat is dus maar de vraag. Herken jij jezelf in de bovenstaande opsomming? Dan kunnen de volgende 10 tips je helpen om eindelijk wel die doelen te bereiken, de stappen te zetten die je steeds voor je uit schuift.
- Maak je doel concreet. SMART.
- Beschrijf voor jezelf waarom je dit wil. Wat is de reden? En waarom is het belangrijk voor je?
- Wat is er voor jou veranderd als je het doel hebt bereikt. Zorg dat je de antwoorden positief formuleert en wees eerlijk en realistisch.
- Noteer 4 eenvoudige acties die kunnen bijdragen aan het bereiken van dit doel. Eerste stapjes. Denk aan dingen die je deze week al zou kunnen doen.
- Noteer vervolgens 2 spannende acties. Denk aan iets dat je normaal gesproken ècht niet zo maar zou doen. Belangrijk: plan de activiteiten! En committeer je er aan. Geen excuses. Dit doe je voor jezelf.
- Wanneer je die 6 acties hebt gedaan, dan koppel je er een vervolgactie aan.
- Vraag een bekende met je mee te denken. Betrek anderen bij je plan. Ze kunnen je op ideeën brengen en wellicht zelfs deuren voor je openen.
- Categoriseer de acties, zodat je gevarieerde dingen doet. Afwisseling helpt.
- Zoek naar inspiratie en ruim tijd in om na te denken. Oriënteer je online en offline.
- Maak steeds opnieuw concreet wat je nu nog nodig hebt ten aanzien van het bereiken van je doel. En koppel ook daar weer activiteiten aan die voldoen aan tip 3 en 4.
En verzamel! Houd bij wat je doet en maak ook aantekeningen na voltooide acties! Noteer de wat de activiteiten je hebben opgeleverd. Bijvoorbeeld een persoonlijk inzicht, nuttige informatie, een nieuw contact, een vervolgafspraak, bepaalde duidelijkheid over je doel. Zo leer je wat werkt voor jou. Dit is belangrijker dan je denkt, het zorgt er namelijk voor dat je als vanzelf een naslagwerk tot stand laat komen. Het houdt je actief, scherp en gericht op je doel en de toekomst.
Werkt dit altijd? Urgentie moet je soms ook zoeken.
Meestal wel. Als de urgentie ontbreekt, wordt het lastiger. Vraag je dus af hoe urgent het voor jou is. Dat bepaalt de tijd die jij jezelf kan gunnen en bepaalt in zekere zin misschien ook wel je motivatie. Soms is er een goede reden om iets nu juist nog niet te doen. Heel even iets af te wachten. In dat geval kan je bovenstaande wel alvast op papier uitwerken. Dan begin je straks met een goed doordacht plan en dat helpt natuurlijk ook. Soms lopen cliënten ook een beetje weg voor de urgentie. Als je dat van jezelf weet, zijn juist die hele kleine activiteiten veel haalbaarder en minder spannend. Maar het is wel een kwestie van doen.
Wat je kan doen? Dit bijvoorbeeld:
- Ga eens lunchen met een collega van een andere afdeling. Niet over lopende projecten, maar praat over werkinhoud, benodigde kennis en ontwikkelingen in dat vakgebied.
- Zo’n zelfde gesprek kan je ook voeren met een buurman of iemand van de sportvereniging. Wie doet iets waar je benieuwd naar bent?
- Ga iets leren wat je echt boeiend vindt. Ook al heeft het niet direct iets met je werk te maken, je ontwikkelt je en daar gaat het om. Tijdens die cursus ontmoet je anderen met eenzelfde interesse. Zo breid je je netwerk op een leuke en leerzame manier uit.
- Vrijwilligerswerk is ook een goede manier om in beweging te komen.
- Verdiep je in de ontwikkelingen in je eigen vakgebied. Misschien is er een beurs of webinar waar je aan kan deelnemen? Zo krijg je zicht op de toekomst van je eigen werk en leer je vakgenoten kennen.
- Breid je hobby verder uit. Dat kan inhoudelijk, maar wellicht ook in een andere rol. Als je je kennis vergroot, kan dat later zo maar eens van waarde worden. krijg je meer verantwoordelijkheden, dan kan dat ook nuttig zijn voor baan met wat meer verantwoordelijkheden op termijn.
Dit vraagt tijd en het vraagt om een plan. Om veranderingen te realiseren kan je maar beter kiezen voor een activiteit die je in de basis best leuk vindt. Die laagdrempelig is. Dan gaan dingen simpelweg gewoon makkelijker en je verlegt langzaam maar zeker wel je focus.
Gelijk solliciteren!
Misschien ben je juist meer van het idee: er vol tegenaan, direct in de actie! Wie verandering in zijn of haar loopbaan wil, kan zo maar denken dat je gelijk moeten solliciteren. Maar dat is niet logisch. Wie solliciteert en zich niet goed heeft georienteerd, kan ook onvoldoende onderbouwen waarom die baan zo goed past. De motivatie is dan eerder gericht op de wens om te veranderen dan op de intrinsieke motivatie die je bij een volgende baan zou moeten voelen.
Als je baan vervolgens krijgt, valt het na een poos meestal tegen. Dan sta je eigenlijk op hetzelfde punt, maar enkele maanden of een jaar later. Wil je echt iets veranderen? Geef het dan ook de tijd die het nodig heeft en doe het doordacht.
Heroriëntatie begint bij jezelf, maar …
Wel stap voor stap, met kleine doelen. Het is een proces van nadenken en doen. En soms weer even terug naar de ’tekentafel’.
De tips in deze blog komen je daarbij hopelijk van pas.
Ben je toe aan een heroriëntatie? Daarover schreef ik diverse blogs. Kijk eens rond voor meer tips over motivatie, talenten benutten en werkplezier. En daarna pas bij de blogs over solliciteren.
Note: Overigens blijkt ook regelmatig dat cliënten zelf vinden dat ze in de tijd tussen onze gesprekken niks hebben gedaan, terwijl in het gesprek blijkt dat ze legio kleinere activiteiten hebben gedaan. Herkenbaar? Wees dan niet zo kritisch naar jezelf.